Water, het lijkt zo gewoon. We gebruiken het iedere dag weer. Toch is schoonwater niet altijd zomaar vanzelfsprekend. Ook in Nederland kan er een storing optreden waardoor het water niet mag worden gedronken. Meestal kan dit worden opgelost door het te koken. Naast gewoon kraanwater bestaat er ook nog gedestilleerd water dat in bepaalde situaties wordt gebruikt. Maar wat is nu eigenlijk het verschil tussen gekookt en gedistilleerd water?
Water koken
We gebruiken kokend water om allerlei redenen. Zo maken we er onder andere koffie en thee mee en koken we onze groenten en aardappels erin.
Er zijn echter ook genoeg andere situaties waarin we water koken. Het biedt bijvoorbeeld ook uitkomst als er een storing is bij het waterleidingbedrijf of als er werkzaamheden aan het leidingnet zijn uitgevoerd. Vaak mag het water dan tijdelijk niet worden gedronken. In dat geval krijg je overigens altijd een berichtgeving van het waterleidingbedrijf.
Je krijgt dan een zogenaamd kookadvies. Je kunt het water drinkbaar maken door het drie minuten lang te laten koken in een pan, fluitketel of waterkoker. Denk er wel aan dat als je de laatst genoemde optie gebruikt, wel het deksel eraf haalt, anders schakelt de waterkoker uit. Zorg er wel voor dat je drie minuten aanhoudt.
Door het water drie minuten te koken worden namelijk alle aanwezige bacteriën gedood. Hierna kun je water veilig drinken, gebruiken voor zaken als koffie en thee, flesvoeding, koken, en tandenpoetsen.
Gedistilleerd water
Gedistilleerd water lijkt hetzelfde als gekookt water, maar het procedé is wel anders. Gedistilleerd water is geheel vrij van bacteriën, ziektekiemen en virussen. Ook is het bijna geheel vrij van allerlei mineralen en metalen en andere ongewenste stoffen. Je kunt dus stellen dat dit water in de meest zuivere en puurste vorm is.
Maar hoe wordt gedistilleerd water dan gemaakt? Dit kan op verschillende manieren, maar in de basis zijn deze allemaal gelijk. Het ontstaat door gewoon water te laten verdampen. Het water wordt aan de kook gebracht waardoor het verdampingsproces begint. De mineralen en andere stoffen blijven achter. De waterdamp wordt vervolgens opgevangen en meestal ook nog gereinigd met behulp van een koolstoffilter. Nadat de waterdamp is afgekoeld, krijg je gedistilleerd water. Het distilleren van water gebeurt met een speciale machine, die ook wel distillatie kolom wordt genoemd.
Waarvoor gebruiken we gedistilleerd water?
Gedistilleerd water wordt op veel plaatsen gebruikt. Zo wordt het bijvoorbeeld veel gebruikt in de chemische wereld. Als je op school scheikunde hebt gehad, zul je het vast en zeker wel een keer hebben gebruikt bij een van de scheikundige proeven. Ook in ziekenhuizen en de voedselindustrie wordt er volop gebruikgemaakt van gedistilleerd water.
Een enkele keer wordt het ook wel voor huishoudelijke toepassingen gebruikt. Het gedistilleerde water bevat geen kalk. Het voordeel is dus dat je ook geen kalkaanslag krijgt in de apparatuur. Je kunt gedistilleerd water gewoon drinken. Doe dit niet te vaak. Gewoon kraanwater bevat namelijk allerlei mineralen. Deze zijn erg belangrijk voor ons lichaam. Door veel gedistilleerd water te drinken kan de mineralenhuishouding in ons lichaam worden verstoord, waardoor er ook een tekort aan mineralen in ons bloed kan ontstaan.
Gedemineraliseerd water
Naast gedistilleerd water, bestaat er ook nog gedemineraliseerd water. Vaak worden deze twee namen door elkaar gehaald. Maar er zijn wel degelijk verschillen tussen de twee soorten water. Over het algemeen genomen kun je stellen dat gedistilleerd water zuiverder is dan gedemineraliseerd water. Dit zit als volgt in elkaar.
Zoals gezegd wordt gedistilleerd water aan de kook gebracht, waarna de condens wordt opgevangen. Praktisch alle stoffen uit het normale water blijven achter. Na afkoeling van de condens blijft het pure water over. Het is uitermate geschikt op plaatsen waar het water absoluut niet mag zijn besmet, zoals in de voedselindustrie en ziekenhuizen.
Gedistilleerd water is echter wel duur. Daarom wordt er in bepaalde situaties ook voor gedemineraliseerd water gekozen. Dit is namelijk een stuk goedkoper.
Gedemineraliseerd water, ook wel demiwater genoemd, is gefilterd leidingwater. Door het filteren waarbij gebruik wordt gemaakt van een ionenwisselaar, worden de negatieve ionen uit het zout dat zich in het water bevindt, vervangen door positieve ionen. Hierdoor blijven er dus alleen maar positieve ionen over.
Het is een ingewikkeld proces met als resultaat water dat een neutrale pH-waarde krijgt en geen mineralen bevat. Dit zorgt ervoor dat het water zeer schoon en helder is, maar niet zo puur als gedistilleerd water.
Men gebruikt gedemineraliseerd water vooral in laboratoria maar ook bij de productie van verzorgingsproducten. Het voorkomt dat de huid kan gaan irriteren door de stoffen uit gewoon water. Je kunt gedemineraliseerd water wel drinken, maar hier geldt dezelfde opmerking die we bij gedistilleerd water plaatsten. Het kan leiden tot een tekort aan mineralen in ons lichaam, wat nadelige effecten kan hebben op onze gezondheid.
Kun je zelf water distilleren?
Een veelgestelde vraag is of je ook zelf water kunt distilleren. Als je het moet kopen, is het namelijk niet goedkoop. Je kunt zelf water te destilleren op verschillende manieren. Je kunt bijvoorbeeld het water koken in een pan of fluitketel en de condens op een koele glazen plaat laten neerslaan.
Er zijn ook complexere manieren die vrij omslachtig zijn. Ben je op survivaltocht, dan kun je een kuil graven waarin je een waterreservoir plaatst met een beker in het midden. Dek de kuil af met plastic folie. Doe dit wel op een open plek waar de zon schijnt. Hierdoor kan het water condenseren tegen het folie. Als de beker op de juiste plek staat kun je zo schoon gedistilleerd water opvangen. Dit vergt echter wel de nodige uren.
Het is natuurlijk leuk en interessant om mee te experimenteren. Maar als je een aantal liter gedistilleerd water nodig hebt, werkt dit niet natuurlijk. Het zou veel te lang duren. Je kunt water dus zelf prima filteren. Het is echter eenvoudiger en sneller om gedistilleerd water te kopen voor als je het een enkele keer nodig hebt, of een speciaal filter aan te schaffen als je het vaker nodig hebt.